Chrom jest pierwiastkiem chemicznym, odkrytym w 1797 r. przez francuskiego profesora chemii, Louisa Nicolasa Vauquelina. Należy do grupy metali przejściowych, a jego nazwa pochodzi od greckiego słowa „kolor”, gdyż w zależności od stopnia utlenienia tworzy związki o różnych barwach. Dla organizmu ludzkiego ważny jest chrom na III stopniu utlenienia.
Chrom na III stopniu utlenienia ma szczególne znaczenie dla zdrowia i dobrej kondycji fizycznej i psychicznej człowieka. Pozostałe związki chromu, szczególnie na VI stopniu, wykazują szkodliwe działanie na organizmy żywe: są dla komórek toksyczne, mutagenne i przyczyniają się do powstania nowotworów.
Chrom III jest bardzo ważnym pierwiastkiem, mających czynny wpływ na nasze zdrowie. Należy do grupy biopierwiastków, czyli minerałów, które w organizmie występują w ilości większej niż 0,01%, jak wapń, magnez, fosfor, chrom czy siarka. Biopierwiastki pełnią w organizmie wiele ważnych funkcji regulacyjnych, strukturalnych oraz przekaźnikowych, co sprawia, że są nam niezbędne do życia.
Obliczono, że w ciele dorosłego człowieka występuje nie więcej niż 6 mg chromu. Mimo to, jego obecność jest niezbędna w wielu procesach przemiany materii. Jednym z najważniejszych zadań chromu jest udział w metabolizowaniu glukozy. Pierwiastek ten pobudza komórki trzustki do produkcji insuliny oraz czynnie uczestniczy w procesach przemiany węglowodanów, tłuszczów i białek. Oprócz tego obniża poziom złego cholesterolu (LDL) we krwi i podnosi poziom dobrego cholesterolu (HDL).
Trójwartościowy chrom działa ochronnie na naczynia krwionośne oraz pozostałe tkanki organizmu. Stymuluje transport glukozy i aminokwasów do komórek mięśniowych oraz hamuje działanie enzymów katabolicznych. Wchodzi w skład niektórych enzymów np. trypsyny. Wspomaga również budowę tkanki mięśniowej i wpływa na poprawę siły mięśni.
Poprzez udział w metabolizmie insuliny, chrom jest niezwykle ważny dla diabetyków i osób starszych, u których często występuje jego niedobór. Jest istotnym składnikiem czynnika tolerancji glukozy GTF (Glucose Tolerance Factor), substancji chemicznej wytwarzanej w wątrobie i uwalnianej do krwi w czasie wzrostu stężenia glukozy lub insuliny. Działanie chromu pozwala ograniczyć apetyt na słodycze i uczucie głodu, co jest szczególnie ważne dla osób z nadwagą oraz odchudzających się.
Dobrze zbilansowana dieta dostarcza zazwyczaj odpowiednią ilość chromu do organizmu. Jednak, w przypadku diety źle zbilansowanej, monotonnej, zawierającej produkty wysoko przetworzone, stan taki może skutkować niedoborem chromu w organizmie.
Badaniem , które w dokładny sposób odzwierciedla zawartość poszczególnych pierwiastków w organizmie jest analiza pierwiastkowa włosa. Dzięki badaniu EHA uzyskujemy wiedzę, czy wprowadzenie do diety suplementów zawierających m.in. chrom jest konieczne oraz czy w naszym organizmie znajdują się substancje szkodliwe, jakimi są metale ciężkie.
Analiza pierwiastkowa włosa przedstawia również synergiczne i antagonistyczne zależności pomiędzy poszczególnymi pierwiastkami, jakie występują w naszym organizmie. . Oddziaływanie synergiczne zachodzi przede wszystkim na poziomie metabolicznym. Polega ono na tym, że odpowiednia podaż do organizmu jednego pierwiastka wpływa na lepsze przyswajanie (metabolizowanie) innego.
Natomiast antagonizm to sytuacja, w której nadmierne przyjmowanie jednego pierwiastka może zmniejszyć wchłanianie innego składnika. Przykład: w organizmie utrzymuje się wysoki poziom wapnia, spowodowany np. jego dużym spożyciem w diecie lub suplementacją. Nadmiar wapnia obniża absorpcję jelitową cynku. Z kolei zburzenie poziomu cynku wpływa na nadmierne wchłanianie miedzi, która w swojej toksycznej postaci może prowadzić do zatrucia organizmu. Na skutek podobnych objawów, zatrucie takie często utożsamiane jest z niedoborem żelaza i pogorszeniem wyników krwi.
Przyjmowanie zbyt dużych dawek chromu może prowadzić do zatrucia organizmu. Dlatego, stosując suplementację należy przestrzegać zaleceń producenta, zamieszczonych na ulotce lub opakowaniu.
Żródło:
Elżbieta Rymar, Ważny nie tylko dla diabetyków chrom – biopierwiastek niezbędny do życia, [It’s not only diabetics who need CHROMIUM – it’s an element essential for life] DietPoint, 1(2)/2019, s. 41-42.
