Prawidłowe działanie wszystkich narządów w ludzkim ciele wymaga codziennego dostarczania do organizmu odpowiednich dawek mikro- oraz makroelementów. Miedź to jeden z pierwiastków, którego nie może zabraknąć w codziennej diecie. Odpowiada głównie za tworzenie i prawidłową funkcję czerwonych krwinek, a także za metabolizm tłuszczów. Zbyt niski poziom miedzi może również przyczynić się do zwiększenia częstotliwości migren. Jak można sobie pomóc w przypadku nasilonych, nawracających bólów głowy? Konieczne jest m.in. spożycie większej ilości produktów bogatych w miedź. Dowiedź się, jakie to produkty oraz tego, w jaki sposób zdiagnozować niedobór tego pierwiastka.
Z biologicznego punktu widzenia miedź odgrywa wiele istotnych funkcji. Bierze udział w syntezie hemoglobiny i razem z żelazem uczestniczy w transportowaniu tlenu do każdej komórki, zwłaszcza do wrażliwej na niedotlenienie tkanki nerwowej. Od ilości miedzi zależy praca mózgu – zdolność myślenia, zapamiętywania, kreatywność. Miedź wpływa na przesyłanie impulsów nerwowych i poziom neuroprzekaźników. Pierwiastek ten zaliczany jest do mikroelementów wchodzących w skład wielu enzymów. Niedobór miedzi w organizmie może powodować niedokrwistość, gdyż to właśnie ona bierze czynny udział w procesie transportowania i wchłaniania żelaza w przewodzie pokarmowym.
Kolejną właściwością miedzi jest zdolność zwiększania odporności organizmu, a także ochrona przed wolnymi rodnikami. To bardzo ważna funkcja, ponieważ wraz z upływem czasu, ilość wolnych rodników w organizmie człowieka wzrasta i z coraz większą siłą atakują one wszystkie komórki, w tym komórki nerwowe mózgu, co prowadzi do ich uszkodzenia, a nawet obumarcia.
Ponadto miedź zapobiega chorobom serca i układu krążenia. Posiada działanie hamowania wzrostu bakterii i ich niszczenia. Jest niezbędna do tworzenia melaniny, pigmentu decydującego o kolorze skóry i włosów. Uczestniczy w syntezie ponad 15 białek, w tym kolagenu i elastyny, które opóźniają starzenie się skóry.
ROLA MIEDZI W ORGANIZMIE JEST NIEOCENIONA
- odgrywa kluczową rolę w powstawaniu oraz prawidłowej pracy czerwonych krwinek,
- wpływa na prawidłową budowę komórek nerwowych, a także bierze czynny udział w przesyłaniu impulsów nerwowych i pracy mózgu,
- jest niezbędna do wzrostu i zdrowia kości,
- wchodzi w skład enzymu wykazującego działanie przeciwutleniające, chroniąc błony komórkowe przed szkodliwym działaniem wolnych rodników,
- bierze udział w tworzeniu silnej i elastycznej tkanki łącznej,
- zwiększa produkcję kolagenu,
- bierze udział w tworzeniu prostaglandyn – hormonów odpowiedzialnych za prawidłową pracę serca oraz kontrolowanie ciśnienia krwi,
- wzmacnia odporność organizmu,
- hamuje rozwój bakterii.
JAKIE MOGĄ BYĆ PRZYCZYNY NIEDOBORU MIEDZI W ORGANIZMIE?
Miedź wchłaniana jest w bliższych odcinkach jelita cienkiego w postaci związków nieorganicznych lub w kompleksach z białkami, a wykorzystywana jest na poziomie 35%-70%. Absorpcja miedzi może zostać opóźniona przez działanie nadmiaru cynku, molibdenu, kadmu, fluoru fosforu, wapnia i żelaza, kwasu fitynowego oraz siarczków. Do niedoboru miedzi może dojść:
- u osób źle odżywionych (często niemowląt) z częstymi biegunkami,
- u osób odchudzających się,
- w przypadku nadmiernego stosowania suplementów, zawierających składniki zaburzające przyswajalność miedzi,
- w zaburzeniach wchłaniania miedzi,
- w długotrwałym leczeniu kortyzolem.
MIEDŹ – OBJAWY NIEDOBORU
Jednym z najgroźniejszych skutków długotrwałego niedoboru miedzi jest niedokrwistość spowodowana zmniejszoną wchłanialnością żelaza z układu pokarmowego. Miedź zwiększa bowiem wchłanianie i wykorzystanie żelaza (tymczasem żelazo może hamować wchłanianie miedzi). Do innych objawów niedoboru miedzi należą: nadpobudliwość ruchowa, problemy z zapamiętywaniem oraz koncentracją, zaburzenia oddychania, obrzęki, zwiększona podatność na infekcje, a także zwiększenie kruchości kości i zaburzenia wzrostu. Na niedobór miedzi szczególnie narażone są osoby znajdujące się na ścisłych dietach. Objawem niedoboru miedzi może być również zwiększenie częstotliwości migren.
Dokładny mechanizm powstawania migren nie jest wciąż znany. Badania wskazują, że predyspozycje do tych bólów głowy są w pewnym stopniu uwarunkowane genetycznie. Z drugiej strony są dowody na udział w ich powstawaniu czynników środowiskowych, takich jak m.in. konkretne składniki diety. Wiadomo, że u różnych pacjentów migreny są wywoływane przez bardzo różne pokarmy. Najczęściej wymieniane są: sery żółte i pleśniowe, czekolada, wino, zwłaszcza czerwone oraz owoce cytrusowe.
Niedobór miedzi może prowadzić do deficytu białych krwinek lub neutrofili, które zwalczają infekcje. Organizm z niskim poziomem neutrofili jest bardziej narażony na różnego rodzaju choroby zakaźne. Ponadto, poważny niedobór miedzi może wpływać na rozwój osteoporozy.
Wiele osób cierpiących na częste bóle głowy ma niski poziom miedzi w organizmie. Niedobór miedzi powoduje nadmierne rozszerzanie naczyń krwionośnych, a to dolegliwości bólowe. Inne objawy niedoboru to m.in. problemy z koncentracją i pamięcią. By im zapobiec, warto do swojej diety włączyć produkty zawierające miedź oraz odpowiednią suplementację. Oczywiście po uprzedniej diagnostyce potwierdzającej niedobór tego pierwiastka w organizmie oraz odpowiednie jego proporcje do pozostałych składników odżywczych.
MIEDŹ – OBJAWY NADMIARU
Ze względu na niedużą ilość tego pierwiastka w produktach spożywczych, przedawkowanie miedzi jest raczej rzadkością. Do przedawkowania może dojść w wypadku regularnego picia „miękkiej” wody kranowej, dostarczanej do mieszkania starymi rurami miedzianymi.
ZAWARTOŚĆ MIEDZI W 100 gramach WYBRANYCH PRODUKTÓW:
ziarna sezamu – około 8 mg
ostrygi – od 1 do 8 mg
kakao – około 3,7 mg
nasiona słonecznika – około 1,9 mg
pestki dyni – około 1,6 mg
płatki owsiane – około 0,5 mg
drożdże piekarskie – 5 mg
suszone pomidory – 1,4 mg
śledź w oleju – około 0,25 mg
ryż biały – około 0,17 mg
makrela wędzona – 0,16 mg
czekolada gorzka – 0,16 mg
burak – 0,1 mg
DIETA W MIGRENIE, CZYLI JAK SIĘ POZBYĆ BÓLU GŁOWY
Miedź jest lepiej przyswajana z białka zwierzęcego niż białka roślinnego. Jej przyswajanie zwiększają węglowodany (glukoza i skrobia, w mniejszym stopniu fruktoza). Natomiast żelazo, cynk, wapń i fosfor zmniejszają jej wchłanianie. Zmniejszają je także fityniany, błonnik pokarmowy i związki siarki, a także białka mleka i jaj oraz warzywa z rodziny kapustowatych. Produkty spożywcze zawierające duże ilości fluoru czy kadmu także mogą przyczyniać się do mniejszej wchłanialności miedzi.
Do głównych źródeł tego pierwiastka zalicza się wątrobę cielęcą, ziarna sezamu, płatki owsiane, grzyby, drożdże piekarskie, ostrygi, pełnoziarniste produkty zbożowe, ziarna słonecznika, orzechy, zielone warzywa liściaste, kakao oraz pestki dyni. Miedź znajdziemy również w fasoli, pełnym ziarnie, nasionach słonecznika, ciemnozielonych warzywach liściastych i gorzkiej czekoladzie.
Co jeszcze powodować może migrenowe bóle głowy? Przetworzone jedzenie bogate w substancję wzmacniającą zapach i smak – glutaminian sodu, a także wędliny konserwowane azotanami, co potwierdzili naukowcy pod kierunkiem prof. Vincenta Martin z University of Cincinnati College of Medicine w Cincinnati (Ohio, USA), dokonując przeglądu ponad 180 prac naukowych na temat zależności między dietą a migrenami. Najnowsza analiza wykazała ponadto, że jednym z najczęstszych czynników wywołujących bóle migrenowe jest alkohol – zwłaszcza czerwone wino i napoje zawierające wódkę.
Podsumowując, aby pozbyć się bólu głowy, sprawdźmy poziom miedzi i pozostałych pierwiastków w organizmie, a także spożywajmy jak najmniej przetworzonego jedzenia, które generalnie rzecz ujmując, nie jest korzystne dla naszego zdrowia. Zastępujmy je świeżymi owocami i warzywami oraz chudym mięsem. Dobre efekty w zapobieganiu migrenom można uzyskać, stosując również dietę niskotłuszczową lub dietę bogatszą w kwasy tłuszczowe omega-3, których źródłem są m.in. tłuste ryby morskie czy olej lniany, a uboższą w kwasy tłuszczowe omega-6, obecne w olejach roślinnych takich, jak słonecznikowy, rzepakowy, kukurydziany.
Lifeline Diag
