Co przychodzi Ci na myśl, kiedy mowa o tym, jak prawidłowo dbać o dziecko? Prócz pielęgnacji i prawidłowej higieny, okazywania dostatecznej ilości uczuć i poświęcania czasu, na pewno pomyślałeś o odpowiednim żywieniu. Czy wiesz, które pierwiastki i witaminy są szczególnie ważne dla prawidłowego rozwoju małego człowieka?
witamina D
Powszechnie wiadomo, że do choroby zwanej krzywicą u dzieci i młodzieży prowadzi niedobór witaminy D. To ona pełni podstawową rolę w procesie budowy kości i zębów oraz wpływa na prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego. Witamina D posiada umiejętność zwiększenia wchłaniania wapnia i fosforu. Zgodnie z zaleceniami ekspertów, należy ją suplementować u dzieci od października do marca, czyli w miesiącach kiedy nasłonecznienie jest niewystarczające. Dodatkowo warto w tym czasie wzbogacić ich dietę w żółtka jaj, masło i mleko oraz olej rybi.
Witamina A (retinol)
Podobnie jak w przypadku witaminy D, również witamina A jest istotna dla zdrowia kości, zębów oraz skóry. Jest ważna również dla narządu wzroku dziecka, gdyż to właśnie dzięki niej, prawidłowo rozwija się siatkówka oka. Zarówno jej nadmiar, jak i brak może u naszych pociech powodować utratę apetytu, a także suchość i świąd skóry. Roślinna wersja witaminy A to ß-karoten, który znajduje się we wszystkim co żółto-pomarańczowe, a więc marchwii, dyni, czy morelach. Witaminę A w postaci retinlu uzupełnimy w diecie malucha, podając mu wątróbkę, ryby czy żółtka jaj. Witamina A zwiększa odporność młodego organizmu oraz, co również niezwykle ważne, pomaga w metabolizmie żelaza.
Witamina E (tokoferol)
Witamina E to przede wszystkim silny antyoksydant, co oznacza, że odgrywa ogromną rolę w profilaktyce chorób cywilizacyjnych, które w dzisiejszych czasach dotykają nie tylko dorosłych, ale niestety również coraz częściej dzieci. Witamina E wzmacnia odporność, sprzyja wzrostowi tkanek (w tym masy mięśniowej), łagodzi zmęczenie i wspomaga pamięć. Znajdziemy ją głównie w produktach roślinnych: olejach, pełnych ziarnach zbóż, pestkach słonecznika czy orzechach.
Witamina C (kwas askorbinowy)
Witamina C, co istotne zwłaszcza dla niejadków, wpływa na poprawę apetytu. Ale przede wszystkim doskonale wzmacnia odporność i pomaga przy wchłanianiu żelaza, dzięki czemu chroni maluchy przed anemią. Jest istotna dla normalnego funkcjonowania systemu nerwowego i odpowiada za codzienną syntezę nowych komórek i tkanek w organizmie. Witamina C bierze również udział w zwalczaniu infekcji i gojeniu się ran. A gdzie ją znajdziemy? Najwięcej w owocach. W pierwszej kolejności w aronii, czarnej porzeczce, truskawkach, malinach, a następnie w cytrusach. Dużo witaminy C znajdziemy również w warzywach, m.in. czerwonej papryce i natce pietruszki.
Witaminy z grupy B
Witaminy z grupy B poprawiają pamięć i koncentrację oraz wzmacniają odporność. Ponadto witamina B12 jest niezbędna m.in. do tworzenia czerwonych krwinek i prawidłowej czynności układu pokarmowego. Należy pamiętać, że nie występuje w produktach roślinnych, dlatego brak w diecie mięsa i produktów mlecznych, może powodować jej niedobory, które prowadzą do niedokrwistości złośliwej, zaniku błony śluzowej żołądka czy zmian w układzie nerwowym. Dlatego, jeśli chcemy, aby nasze dzieci miały dostęp do witaminy B12, należy do ich diety włączyć podroby, mięso, ryby, jaja oraz mleko i jego przetwory.
H (biotyna)
Mniej znaną witaminą, zaliczaną do witamin z grupy B jest biotyna (inaczej określana jako witamina H lub B8), która pełni istotną rolę w prawidłowym rozwoju organizmu. Witamina H wpływa na przemiany głównych składników pokarmowych (białka, węglowodanów oraz tłuszczów), umożliwiając prawidłowy wzrost oraz rozwój fizjologiczny dziecka. Szczególnie ważna jest w czasie trwania oraz po zakończeniu antybiotykoterapii, ponieważ to właśnie wtedy ubożeje mikroflora jelitowa, która bierze udział w jej produkcji. Witamina H jest ponadto istotna dla utrzymania prawidłowego stanu skóry, błon śluzowych i włosów. Dba również o prawidłowe funkcjonowania systemu nerwowego.
Wapń
A teraz to, co interesuje nas szczególnie, czyli składniki mineralne. Jednym z najważniejszych dla rozwoju dzieci pierwiastków jest wapń, który odpowiada za mineralizację kości i zdrowe zęby. Wapń wpływa ponadto na pracę układu nerwowego, gospodarkę hormonalną, krzepliwość krwi i stan mięśni. Popularne twarożki i serki nie są, wbrew pozorom, jego najlepszym źródłem. Najwięcej wapnia znajdziemy w mleku i jego przetworach: jogurcie, kefirze, żółtych serach. Wapń znajduje się również w produktach roślinnych: strączkowych, kapustnych i orzechach, z których niestety przyswaja się gorzej.
Magnez
Z badań przeprowadzonych przez Polski Instytut Żywności i Żywienia wynika, że w Polsce niedobór magnezu dotyka aż 20% dzieci w wieku przedszkolnym i ponad 50% w wieku szkolnym. Tymczasem magnez należy do bardzo ważnych składników budulcowych, tworzących kości i zęby oraz warunkujący prawidłowe przyswajanie wapnia. Odpowiada również za prawidłowe działanie serca, pracę mięśni i układu nerwowego. Bardzo istotna jest odpowiednia proporcja magnezu do wapnia, która m.in. poprawia pamięć i koncentrację (proporcję wapnia do magnezu w organizmie dziecka sprawdzisz wykonując badanie EHA). Co podawać dziecku, aby dostarczyć mu odpowiednia porcję magnezu? Przede wszystkim produkty zbożowe, kasze gruboziarniste, otręby, banany, czy orzechy.
Żelazo
Niedobór żelaza w diecie prowadzi do anemii, czyli niedokrwistości. Dlatego bardzo ważne jest, żeby zapewnić dziecku odpowiednią podaż tego pierwiastka. Żelazo jest również niezwykle ważne dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego, w procesie transportu tlenu, dla metabolizmu prowadzącego do wytwarzania energii oraz prawidłowych funkcji poznawczych i podziałów komórek. Należy zwrócić uwagę na odpowiednią ilość mięsa w diecie dziecka, gdyż to właśnie ono jest głównym i najlepszym, bo o najwyższej przyswajalności źródłem tego pierwiastka. To prawda, że żelazo znajduje się również w kaszach czy suszonych owocach, jednak jego przyswajalność z produktów roślinnych jest bardzo niska.
Jod
Niestety Polska leży w obszarze niedoboru jodu, który jest niezwykle ważny dla normalnego funkcjonowania tarczycy i prawidłowego wytwarzania jej hormonów. Dlatego należy uzupełniać jego poziom już u dzieci, włączając do ich diety przede wszystkim ryby morskie.
Miedź
Miedź jest niezbędna dla właściwej aktywności enzymów uczestniczących w procesach oddychania komórkowego, tworzenia naczyń krwionośnych oraz prawidłowej pracy układu odpornościowego. Jest również ważna dla ochrony DNA, funkcjonowania układu nerwowego oraz utrzymania prawidłowej tkanki łącznej i metabolizmu żelaza. Produktami bogatymi w miedź są: wątroba, otręby pszenne, płatki owsiane, orzechy, kakao, nasiona słonecznika. Pierwiastek ten lepiej przyswaja się z diety bogatej w białko zwierzęce niż z diety zawierającej głównie białka roślinne. Ponadto przyswajanie miedzi poprawiają węglowodany (głównie glukoza i skrobia) i witamina C.
Cynk
Cynk jest istotny dla dziecka jeszcze w brzuchu mamy. A to ze względu na fakt, iż odpowiada za rozwój narządów rozrodczych, poprawia układ odpornościowy oraz usprawnia podbieranie i wchłanianie substancji odżywczych. Jest to pierwiastek istotny dla dzieci również ze względu na zdolność zwiększania koncentracji, uwagi i zapamiętywania. Wpływa też na wchłanianie witaminy A, oraz usuwanie z organizmu kadmu i ołowiu. Głównym źródłem cynku jest żywność pochodzenia zwierzęcego – mięso, jaja, wątroba, ryby, ostrygi lub roślinnego – nasiona dyni, słonecznika, otręby pszenne, kiełki pszenicy, a także cebula i czosnek.
Flawonoidy
Pracę młodego organizmu stymulują również roślinne flawonoidy, które pozytywnie wpływają na jego wzrost, funkcję i rozwój. Przypisuje się im również działanie uodparniające oraz ułatwiające przyswajanie witamin. Flawonoidy zapobiegają utlenianiu witaminy C, zwiększając tym samym jej skuteczność. Te cenne dla zdrowia związki można spotkać, choć w różnych ilościach, w ziołach, owocach cytrusowych, roślinach strączkowych, kaszy gryczanej, młodym pieprzu, burakach, pomidorach czy papryce.
Wszystkie składniki odżywcze niezbędne do rozwoju młodego organizmu należy podawać wraz z odpowiednio zbilansowaną dietą. Jesienią i zimą, kiedy pogoda nie dopisuje, należy uzupełnić ją o dodatkową suplementację witaminą D. Wiosną, wraz z pojawieniem się pierwszych promieni słońca, podaż witaminy D wzrasta, a więc i konieczność tej suplementacji spada. Niestety w dzisiejszych czasach żywność staje się coraz bardziej uboga w składniki odżywcze, dlatego warto rozważyć dodatkową suplementację również witamin i minerałów, zwłaszcza w okresach antybiotykoterapii, przeziębień i zmian pór roku. Najlepiej zastosować wówczas preparaty w formie płynnej, czyli takie, z których wartościowe składniki przedostają się do organizmu najskuteczniej.
O tym, których minerałów brakuje w organizmie Twojego dziecka, powie Ci wynik EHA. Zamawiając ZESTAW ZDROWE DZIECKO, skonsultujesz go bezpłatnie ze specjalistą, który udzieli na jego podstawie niezbędnych wskazówek dietetycznych i suplementacyjnych.
Zespół LifelineDiag