Długotrwała ekspozycja na arsen występujący w wodzie pitnej prowadzi do zaburzeń wydzielania insuliny w trzustce, co może zwiększać ryzyko cukrzycy – dowodzą naukowcy z University of Chicago.
Artykuł z wynikami ich najnowszego badania ukazał się na łamach pisma „American Journal of Physiology-Regulatory, Integrative and Comparative Physiology”.
Arsen jest pierwiastkiem naturalnie występującym w glebie, roślinach i wodzie, w bardzo niewielkich ilościach. Badania wykazały, że długotrwały kontakt z wyższymi stężeniami arsenu środowiskowego jest związany z podwyższonym ryzykiem rozwoju raka, chorób serca i innych problemów zdrowotnych, zaś spożywanie dużych dawek tego pierwiastka może być śmiertelne.
Światowa Organizacja Zdrowia szacuje jednak, że miliony ludzi na całym świecie są stale narażone na niebezpieczne poziomy arsen w wodzie pitnej. „Są to stężenia niezagrażające życiu, ale nadal niebezpieczne. A ryzyko zaburzeń metabolicznych związanych z arsenem jest niedoceniane” – mówią autorzy omawianej pracy.
Zespół badawczy z Chicago przebadał samce myszy narażone na kontakt z lekko przekraczającymi normy poziomami arsenu, co miało symulować chroniczne narażenie człowieka na wodę pitną zanieczyszczoną tym pierwiastkiem.
Okazało się, że w porównaniu do grupy kontrolnej zwierzęta eksponowane na arsen miały wyższe poziomy glukozy we krwi, co wynikało ze zmniejszonego wydzielania insuliny przez trzustkę.
„Insulina to główny hormon odpowiedzialny za transport glukozy z krwi i do tkanek ciała – tłumaczą badacze. – Upośledzenie wydzielania insuliny odgrywa więc kluczową rolę w rozwoju cukrzycy”.
Pomimo obniżonego poziomu insuliny uwalnianej po ekspozycji na arsen, naukowcy nie stwierdzili u myszy żadnych istotnych różnic w stanie zdrowia trzustki czy liczbie komórek produkujących insulinę (komórek beta), o których wiadomo, że sprzyjają rozwojowi cukrzycy.
„W przeciwieństwie do cukrzycy typu 1, w której produkcja insuliny jest ograniczona, ponieważ komórki beta ulegają zniszczeniu, w cukrzycy arsenozależnej nietolerancja glukozy jest indukowana przez zakłócenie funkcjonowania komórek beta, polegającym na zmianie w działaniu sprzężenia bodźce z zewnątrz – wydzielanie” – uważają autorzy badania.
„Co ważne, nasze odkrycia sugerują, że ryzyko cukrzycy wywołanej arsenem może być odwracalne, jeśli wprowadzi się odpowiednie środki zaradcze w postaci zmniejszenia zanieczyszczeń środowiskowych” – podsumowują.
W przyszłości naukowcy zamierzają dowiedzieć się, w jaki sposób arsen zmienia sygnalizację wydzielania insuliny, co być może przyczyni się do poprawy strategii zapobiegania cukrzycy.
Źródło:
Esculap, portal medyczny dla lekarzy oraz innych osób zawodowo związanych z medycyną i ochroną zdrowia Woda pitna zanieczyszczona arsenem zwiększa ryzyko cukrzycy. (Dostęp: 22.06.2018), na podstawie: Arsenic exposure induces glucose intolerance and alters global energy metabolizm.
